شورای امر به معروف و نهی از منکر دانشکده بهداشت

گزارش جلسات تفسیر قرآن

 

گزارش برگزاری یازدهمین و دوازدهمین جلسه تفسیر قرآن در دانشکده بهداشت 1392

یازدهمین و دواردهمین جلسه تفسیر قرآن جهت اعضاء هیات علمی و کارکنان در روز پنج شنبه مورخ 22/12/92ساعت 9 صبح در آمفی تئاتر علامه فیض کاشانی با ادامه  موضوع سبک زندگی واستاد گرانقدر حاج آقای شاه فضل تشکیل گردید .

جلسه با تلاوتی از آیات کلام اله مجید آغاز و گزیده ای از مباحث قبل  توسط یکی از حاضرین در جلسه قرائت گردید و سپس استاد گرانقدر با توجه به فرارسیدن سال نو ومصادف شدن با ایام فاطمیه ، سخنانی ایراد نمودند و همچنین سال نو را هم پیشاپیش تبریک گفته و  علاوه بر اثر بخشی دعا در زندگی سپس درخصوص نقش قرآن در زندگی  سخنانی ایراد نمودند :

اصل دوازدهم : نقش قرآن  در سبک زندگی

هدف نهایی همه چیز را باید در قرآن جستجو کرد ؛ همه چیز در قرآن کریم بیان شده است .

 سوره نحل  آیه 89  :ونزّلْنا علیْک الْکتاب تبْیانًا لّکلّ شیْءٍ وهدًى ورحْمةً وبشْرى للْمسْلمین

 ما آن الکتاب را (کتاب مبین) را بر تو تنزیل کردیم (پایین آوردیم) این الکتاب کارش چیه؟ تبیانا لکل شی : تبیین همه اشیاء عالم است.

 اولین بحث در مورد قرآن این است که آیا قرآن به درد زندگی بشر امروزی می خورد ؟زیرا قرآن کتابی است قدیمی ؛ برای روشن شدن موضوع نمونه ای را بیان می کنیم . اولین رصدخانه توسط  خواجه نصیرالدین طوسی در مراغه بوجود آمد .که این دستگاه در زمان خود خیلی مفید بوده و لی اکنون در این زمان کاربردی ندارد و دستگاههایی جدید مورد استفاده قرار می گیرد اما آن دستگاه را در موزه نگهداری می کنند و به عنوان یک ابزار قدیمی مورد احترام است .عده ای دیدشان به قرآن اینگونه است که درزمان عرب که سوادی نبوده این قرآن کاربرد داشته است و اکنون که علم پیشرفت کرده است ورشته های تخصصی زیادی بوجود آمده است وبافت زندگی عوض شده است ، دیگر قرآن کاربرد ندارد .

در پاسخ به این سوال می گوییم مولفه های انسان امروز و دیروز فرق نکرده است و این ابزارهای موجود است که تغییر کرده است برای مثال انسان دیروز شجاعت و سخاوت داشته وانسان امروزی نیز  همان شجاعت و سخاوت را دارد لذا در اصول انسانی ، بین انسان امروز و پنج هزار سال پیش هیچ  فرقی حاصل نشده است .

قرآن کتابی است که بر اصول انسانی نوشته شده است. قرآن برای انسان و احکام انسانی نوشته شده و انسان تغییر نمی کند لذا احکام آن هم ثابت است . این کتاب که هزار و  چهارصد سال پیش نوشته شده است همه چیزهای حرام مانند دروغگویی، غمار ، شراب خواری و همه چیزهای حلال و مباح و الی غیر؛  از اعجاز قرآن است که به مسائل حاشیه ای نپرداخته است . برای یافتن سبک زندگی الهی ما می توانیم به قرآن رجوع کنیم و به استناد آن عمل کنیم .

اهمیت جایگاه قرآن :

قرآن کتابی است که از سوی خداوند برای انسانها آمده است و هیچ خدشه ای در آن نیست . در مورد سخنان اهل بیت و تواریخ اظهار نظر بسیار شده است ولی قرآن کتابی است که تمام نکته های آن از طرف پروردگار می باشد . هر کلام قرآن خود معجزه است . گفتن بسم الله الرحمن الرحیم ؛ معجره الهی است پس قرآن خودش سرتاسر یک معجزه است واگر در زندگی به  عنوان راهکار استفاده کنیم موفق می باشیم زیرا هر نکته آن مفید و دارای کاربرد فراوان می باشد .

حیطه های قرآنی در سبک زندگی :

• 
  روابط درون خانه ( بین پدر و مادر و فرزندان ) برای مثال ساعتی از روز را تعیین کرده است که پدر و مادر با فرزندان خود گفتگو کنند و یا فرزند برای وارد شدن  به اتاق پدر و مادر باید  اجازه بگیرد .

یا ایها الذین آمنوا لیستاذنکم ...

• 
  روابط زن و شوهر ( از ازدواج تا طلاق )که این آیات خود شامل دهها نکته است . آیت اله قرائتی می فرمایند در آیه بالوالدین احسانا معنای ظاهری ان ، نیکی به پدر و مادر است اما در آن 20 نکته نهفته است

سوره نسا آیه24 :الرجال قوامون علی النسا بما فضل الله بعضهم علی بعض و بما انفقو من اموالهم فالصلحات قنتت حفظت للغیب بما حفظ الله والتی تخافون نشوزهن فعظوهن واهجروهن فی المضاچع واضربوهن فان اطعنکم فلا تبغو علیهن سبیلا ان الله کان علیا کبیرا :مردان را بر زنان تسلط و نگهبانی است به واسطه آن برتریها که خدا برای برخی نسبت به برخی دیگر مقرر داشته و هم بواسطه آنکه مردان از مال خود باید به زنان نفقه دهند و زنان شایسته ،زنانی هستند که متواضع هستند و در غیبت مردان خود حافظ اسرار و حقوق شوهران هستند در مقابل حقوقی که خدا برای آنان قرار داده است و زنانیکه از مخالفت ونافرمانی آنان بیمناکید نخست آنها را موعظه کنید و اگر مطیع نشدند از خوابگاه آنها دوری گزینید و باز اگر مطیع نشدند آنها را به زدن تنبیه کنید و چنانچه اطاعت کردند دیکر بر آنها حق هیچ گونه ستم ندارید همان خدا بزرگوار وعظیم الشان است .

• 
  روابط فامیل و همسایه

 سوره نسا  آیه 36 :واعْبدواْ اللّه ولا تشْرکواْ به شیْئًا وبالْوالدیْن إحْسانًا وبذی الْقرْبى والْیتامى والْمساکین والْجار ذی الْقرْبى والْجار الْجنب والصّاحب بالجنب  خدا را بپرستید و هیچ چیز را همتای او قرار ندهید و به پدر ومادر،خویشاوندان، یتیمان، مسکینان وهمسایه ی فامیل و همسایه غیر فامیل نیکی کنید

رسول گرامی اسلام به منظور سالم سازی و ایجاد روحیه ی اعتماد و اطمینان به همدیگر و همچنین تقویت وحدت و أنس و الفت در جامعه اسلامی درباره ی حدود همسایگی و رعایت حقوق آنان می فرماید: «   تا چهل خانه از چهار سوی منزل یک مسلمان، از رو برو، پشت چپ همسایه و رعایت حقوق آنان می فرماید: « تا چهل خانه از چهار سوی منزل یک مسلمان، از روبرو، پشت سر، از سمت راست و از سمت چپ همسایه ی یک مسلمان به شمار می آید.در این میان گاهی افرادی پیدا می شوند که نه تنها به همسایگان خود نیکی نمی کنند بلکه آنان را می آزارند

• 
   ارتباط انسانهای گناهکار و بی گناه ( عفو بخشش )

        5-زمان کار و عبادت و استراحت :  شب را برای استراحت و روز را برای تلاش و کار قرار دادیم یا به پیامبر خطاب می شد که هروقت از این کارت فارغ شدی به دنبال کار دیگر ی برو.سوره غافر آیه 60 :اللّه الّذی جعل لکم اللّیْل لتسْکنوا فیه والنّهار مبْصرًا ۚ إنّ اللّه لذو فضْلٍ على النّاس ولٰکنّ أکْثر النّاس لا یشْکرون

    خداوند کسی است که شب را برای شما آفرید تا در آن بیاسائید، و روز را روشنی بخش قرار داد، خداوند نسبت به مردم صاحب فضل و کرم است هر چند اکثر مردم شکرگزاری نمی‏کنند

6 –مسائل میهمانی و آداب میهمانی های پیامبر : زمانیکه رسول اکرم "ص"  میهمان ان به خانه خود دعوت می کرد یا به خانه رسول خدا می رفتند همیشه زودتر می رفتند و دیرتر هم خارج می شدند . در روایت است که هر وقت میهمان به خانه ات می آید بهترین چیزها را برای میهمان قرار بدهید مانند حضرت ابراهیم (ع) که هنگامیکه میهمان به خانه اش می رفت گوساله ای را می کشت و کباب می کرد و در پیش آنان می گذاشت .

یا ایها الذین آمنوا لا تدخلوا بیوت النبی الا ان یوذن لکم ....

سوره نور آیه 28 :فان لم تجدوفیها احدافلاتدخلوهاحتی یوزن کم وان قیل لکم ارجعو فارجعوهو ازکی لکم و الله بما تعملون علیم : واگر کسی را در « نیافتید باز وارد نشوید تا به شما اجازه داده شود و چون به شما برگردید باز گردید که این برای شما پاکیزه است و خدا به آنچه می کنیم داناست .

7-کیفیت و آداب غذا خوردن :که چه غذاهایی بخوریم و نخوریم و آداب آن و همچنین از غذاهای خود را انفاق کنیم که در این راستا تحقیقات زیادی انجام  شده است .

8-اداره حکومت :که کل سوره بقره برای اداره حکومت می باشد . همچنین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران 70% تا 80% آن بر اساس قرآ ن کریم نوشته شده است .

9-احکام جهاد : چندین سوره در قرآن کریم مربوط به احکام جهاد است واصول سیاست هم در آن آمده است ونحوه برخورد با منافق و مشرکین و کفار را بیان نموده است . همچنین در خصوص اسیر گرفتن که چه زمانی اسیر بگیریم و چگونه با آنان برخورد کنیم .

10-برخورد با کشورها و امورات بین المللی

11- آداب و مسائل مربوط به سفر :که انسانها سفر کنید و به آثار گذشتگان بنگرید و با نگاه عبرت آموز ؛ از آن پند بگیرید و همچنین مسائل مربوط به نماز و روزه که در سفر چگونه باید عمل کرد.

سوره                     آیه                  :قلْ سیروا فی الْأرْض فانْظروا کیْف بدأ الْخلْق‏

هان اى پیامبر! به شرک‏گرایان بگو: بروید و در کران تا کران زمین بگردید و به همه جاى آن سفر کنید و به موجودات گوناگون از موجودات زنده گرفته تا انسان‏ها پژوهشگرانه بنگرید تا ببینید خداى توانا چگونه آفرینش نخستین آنها را آغاز کرده است!

 

12- مسائل اقتصادی : که آیات زیادی در رابطه با انفاق ، زکات ،ربا ورشوه آمده است

13- مسائل مربوط به جامعه اسلامی :آیات زیادی در این راستا بیان شده است مانند امر به معروف ونهی از منکر ، روابط انسانها ، قضاوت بین انسانها و دعوی و اختلاف در خانه ها

سوره توبه  آیه 71 :و الْمؤْمنون و الْمؤْمنات بعْضهمْ أوْلیا بعْضٍ یأْمرون بالْمعْروف و ینْهوْن عن الْمنْکر و یقیمون الصّلاه و یؤْتون الزّکاه و یطیعون اللّه و رسوله : مردان و زنان با ایمان ولی (و یار و یاور) یکدیگرند، امربه معروف و نهی ازمنکر می کنند، نماز را برپا می دارند و زکات را می پردازند و خدا و رسولش را اطاعت می کنند.

وظیفه ما انسانها نسبت به این موضوعات چیست ؟

انسانها دو دسته اند :

• 
  انسانهایی که بهره بردار از قرآن هستند .


• 
  انسانهایی که امکان بهره برداری از قرآن را برای دیگران فراهم می کنند .

حال ما انسانها با توجه به تخصصی که داریم در هر زمینه ای علمی کسب نموده ایم . علم خود را با قرآن در آمیخته و تخصص خود را از علم قرآنی استفاده نماییم تا سرافراز و سربلند شویم . مثلآ بیشتر کتابهای اقتصادی ، روانشناسی ، مدیریتی ،اقتصاد و جامعه شناسی بر گرفته ار نظریات غربی می باشد و متاسفانه نظرات قرآنی در آن بیان نشده است که بیشتر متخصصان ما در این راستا در زمینه قرآنی کنکاشی نکرده اند .

بهره برداری از قرآن :

توصیه می شود روزانه ده  دقیقه تا یک ربع قرآن بخوانیم به همراه ترجمه و تفسیر آن تا با این نگاه بتوانیم زندگیمان را قرآنی نماییم . برای نمونه رجوع شود  به تفسیر های قرآنی مانند تفسیر نمونه ، المیزان ، النور با توکل به خداوند که بتوانیم زندگیمان را قرآنی کنیم .

خاتمه سال 1392 و آغاز سال 1393شروعی سرسبز با کتاب آسمانی ( قرآن کریم )