شورای امر به معروف و نهی از منکر دانشکده بهداشت

گزارش جلسات تفسیر قرآن

 

گزارش برگزاری نهمین جلسه تفسیر قرآن در دانشکده بهداشت  1392

 

 نهمین جلسه تفسیر قرآن جهت اعضاء هیات علمی و کارکنان در روز پنج شنبه مورخ 10/11/92 ساعت 10 صبح در آمفی تئاتر علامه فیض کاشانی با ادامه  موضوع سبک زندگی واستاد گرانقدر حاج آقای شاه فضل تشکیل گردید . جلسه با تلاوتی از آیات کلام اله مجید و گزیده ای از مباحث قبلی  توسط استاد گرانقدر حاج آقای شاه فضل قرائت گردید .

      با توجه به اینکه بحث قبلی بر اساس حکمت الهی بوده است . انسان حکیم هرکاری می کند بر اساس حکمت ودر جای خودش انجام می دهد خداوند کتاب خود " قرآن " را حکیم معرفی کرده است ، همچنین کل خلقت هم بر اساس حکمت است .

آیت الله حائری می فرماید :تا زمانیکه انسان وارد جنگل نشود بسیار تمیز و بهداشتی است چون همه خلقت  درون جنگل ؛ گیاهان و جانوران متناسب آن  می باشد ولی با نفوذ انسان به جنگل برتمام سیستم آن تغییراتی حاصل گردید و نظم طبیعت را برهم زده است .

پاداش و عقاب هم بر اسا س حکمت خداوند است . پاداشها و عقاب انسان بر اساس موقعیتی است که خداوند به او داده است .لذا در بحثهای اخلاقی و پاداش و عقاب نباید خود را با دیگران  مقایسه  کردو هر کس  خود را با عملکرد خود باید ؛مقایسه کند وافراد پاداش رفتار خوب وبد خود را می بیند .هر انسان باید باورهای الهی را در خود تقویت کند تا رفتار او الهی باشد .رفتار خداوند با ما حکیمانه است  در این راستا بحث اختیار انسان مطرح می شود

دو گروه مخلوقات اختیار دارند:

• 
  انسان


• 
  اجنه

یعنی وقتی انسان اختیار دارد می توانند هر کاری را انجام بدهد یا ندهد . ولی حیوان این اختیار را ندارد ، رفتار آنان بر اساس غریزه است برای مثال هنگامی که بر روی حیوان آزمایشی را انجام می دهید هر دفعه همان رفتار را تکرار می کند ولی اگر این آزمایش را بر روی انسان انجام دهید هر دفعه پاسخی متفاوت خواهد داد .

اختیار انسان دو بعد دارد :

• 
  اختیار تکوینی ( آزادی تکوینی ) که مورد قبول دین  اسلام می باشد


• 
  اختیار تشریعی ( آزادی تشریعی )که مورد قبول دین اسلام نیست

آزادی تکوینی :یعنی ما انسان ها در انجام کار آزاد هستیم می توانیم کار را انجام بدهیم و ندهیم مثال دزدیدن مال مردم . آزادی تکوینی در واقع توان انجام کار است به خلاق آزادی تشریعی که جواز انجام کار است .

آزادی تشریعی :به مانند جواز می باشد یعنی بر اساس احکامی که در دین اسلام بیان شده است باید عمل کرد در دین اسلام نیامده که هر کاری که می خواهید بکنید . احکام دین شامل :واجب ، حرام ، مستحب ، مکروه و مباح می باشدکلیه دستورات دین در این پنج احکام قرار داده شده است مثلا" اگر در کاری مجاز هستیم ولی باید بر اساس احکام شرعی آن باشد . آب خوردن مباح  است ولی در ماه رمضان طبق شرعیات از اذان صبح تا اذان مغرب نباید چیزی خورد حتی آب . لذا کلیه دستورات را از شرع می گیریم و براساس محدودیتهایی که برای آن در نظر گرفته می شود باید انجام دهیم . عده ای می گویند استقلال ، آزادی جمهوری اسلامی پس چیست ؛ این آزادی شرعی نیست بلکه آزادی اجتماعی است یعنی خداوند انسان را آزاد آفریده است مثلا" امر به معروف و نهی از منکر عده ای انجام می دهند و عده ای انجام نمی دهند . این میشود آزادی اجتماعی که حدود آزادی اجتماعی را قانون و عرف مشخص می کند .

آیت اله جوادی آملی می فرماید : در جوامع غربی قانون برای جامعه است ومردم برای زندگی نیاز به قانون دارند. ولی در اسلام قانون برای فرد است هر فرد باید قانون داشته باشد زیرا هدف فرد به تکامل رسیدن است .

 تاکید اسلام : انسانی ارزشمند است که در خلوت هم برای خود قانون الهی  داشته ورعایت کند تا به کمال و رشد برسد . انسانی که بخواهد رشد کند باید دستورات الهی را رعایت کند هر چند سخت باشد مانند انسانی که بیمار است وبرای اینکه صحت وسلامتی کامل بیابد باید داروهای تلخ و سخت را بخورد ؛ دستورات الهی هم به مانند داروی تلخ است که با نوشیدن  آن عاقبت ؛خیر وخوبی است .

پس در سبک زندگی اسلامی ،  دستورات  دینی برای زندگی سالم وبهتر است و هر کس به دستورات عمل کند در واقع برای پیشرفت خودش کار کرده است هر چند آن کار به ظاهر خدمت به دیگری باشد . مانند دو برادر که یکی درهنگامی که نیاز دارد به آن کمک نمی کند ولی همان برادر که به آن کمک نشده است روزی که برادرش نیاز دارد به آن کمک می کند که این همان اخلاق اسلامی است .

علمای اخلاق؛ اخلاق را دو دسته می دانند :

• 
  رفتار طبیعی  : یعنی مقابله به مثل کنید اگر کسی کمک نکرد تو هم به او کمک نکن


• 
  رفتار اخلاقی   : انسانیت داشته باش یعنی اگر در ناتوانی به تو کمک نکرد تو به او کمک کن

مثلا  در داستان قارون خداوند می فرماید مالی که به تو داده ایم مقداری به عنوان زکات بده تا برای آخرت خود توشه ای فراهم کنید.

برای مثال حضرت علی (ع) که خود پیشوا و رهبر مسلمین وامام بودند در امور خیر کوتاهی نمی کرد با ایجا  باغ هایی از نخلستان و زدن  چاه به فقرا می بخشید تا خداوند در آخرت به اوجزا دهد  .

سوره      توبه       آیه 111: إنّ اللّه اشْتری من الْمؤْمنین أنفسهمْ وأمْوالهم بأنّ لهم الجنّة یقاتلون فی سبیل اللّه فیقْتلون ویقْتلون وعْدًا علیْه حقًّا فی التّوْراة والإنجیل والْقرْآن ومنْ أوْفی بعهْده من اللّه فاسْتبْشرواْ ببیْعکم الّذی بایعْتم به وذلک هو الْفوْز الْعظیم

همانا خدا نیروهای بدنی و مالی مؤمنان را خریده است به بهای اینکه بهشت برای آنان باشد. آنان در راه خدا پیکار می کنند و می کشند و کشته می شوند. این وعده حقّی است بر خدا در تورات و انجیل و قرآن. و چه کسی از خدا به عهد خود وفادارتر است؟ پس به معامله [پر سود ]خود که انجام داده اید شادمانی کنید، و این است آن کامیابی بزرگ.

دیدگاه انسان باید اینگونه باشد که تمام وجود خود را از خدا بداند و همیشه و همه حال خدا را ناظر اعمال خود ببیند و تنها در جهت رضای خدا گام بردارد و تمام وجود ش برای خالق هستی باشد .

سوره    یونس     آیه 17: ثمّ جعلْناکمْ خلائف فی الأرْض من بعْدهم لننظر کیْف تعْملون  :آنگاه شما را پس از آنان در زمین جانشین قرار دادیم تا بنگریم چگونه رفتار مى‏کنید

خداوند به دنبال پیشرفت صنعت و تکنولوژی نیست بخاطر اینکه اگر خداوند بخواهد به این امور توجه کند پس چرا با یک زلزله همه امور را بهم می زند . آنچه در چرخه زندگی دنبال آن هستیم " کیف یعلمون "می باشد یعنی کیفیت زندگی مهم است اگر کیفیت زندگی خوب باشد دیگر ابزار آن مهم نیست که چگونه است ولی اگر کیفیت زندگی بد باشد با بهترین ابزارها باشد آن زندگی بد است.

دارایی انسانها باید در مسیر خدمت به خدا باشد تا ارزش و جایگاه داشته باشد واگر در مسیر خدمت به خودمان باشد هیچ ارزشی ندارد .

سوره   انعام   آیه 162: قلْ إنّ صلاتی ونسکی ومحْیای ومماتی للّه ربّ الْعالمینبگو: همانا نماز من و عبادت و حج و قربانى من، و زندگى من (تمام آثار وجودیم در مدّت عمر) و مرگ من (شئون ابدى بقاء روحم) از آن خدا، پروردگار جهانیان است (عبادت‏هایم به قصد او و ملک حقیقى اوست)

آیت اله قرائتی می فرمایند :یکی از شخصیتهای  بزرگ حادثه ای  برای او رخ می دهد که به حال مرگ می افتد و اعمال او مورد ارزیابی قرار می گیرد . او می گوید این همه در امور خیر مشارکت داشته ام مسجد و مدرسه ساخته ام  چرا همه را نادیده گرفته اید . به آن می گویند این کارهای تو همه برای خودنمایی و بدست آوردن مقام و قدرت دنیوی بوده است و برای خدا نبوده است در این صورت تمام این کارها قبول وا قع نمی شود .ووقتی که دوباره باز می گردد تمام امور خود را اصلاح می کند.

 نتیجه :

 خودمان  و دارئیمان را در خدمت خدا وبرای رسیدن به کمال قرار دهیم.